Strona bierna w języku angielskim – Passive Voice
Strona bierna w angielskim, znana jako passive voice, to konstrukcja gramatyczna koncentrująca się na odbiorcy działania, a nie na jego wykonawcy. W takich zdaniach podmiot staje się odbiorcą akcji. Na przykład: „The book was read by the student” (Książka została przeczytana przez ucznia). Tutaj nacisk jest położony na książkę jako przedmiot czytania.
Podstawą strony biernej jest użycie czasownika „to be” w odpowiedniej formie oraz trzeciej formy czasownika głównego. Dzięki temu można budować zdania w różnych czasach gramatycznych. Często pomija się osobę wykonującą czynność, zwłaszcza gdy jest ona nieznana lub mało istotna.
Strona bierna znajduje zastosowanie zarówno w codziennej komunikacji, jak i w oficjalnych tekstach akademickich. Pozwala skupić uwagę na wyniku działania lub osobie bądź rzeczy dotkniętej tym działaniem. W wielu przypadkach okazuje się bardziej odpowiednia niż strona czynna.
Co to jest strona bierna?
Strona bierna, znana również jako passive voice, to konstrukcja gramatyczna w języku angielskim, która polega na tym, że podmiot zdania nie jest wykonawcą czynności, lecz jej odbiorcą. W tego typu strukturze kluczowy jest sam fakt zaistnienia działania, a nie osoba je realizująca. Jest to szczególnie przydatne w sytuacjach, gdy wykonawca jest nieznany lub gdy celowo go pomijamy. Przykładowo, zdanie „The letter was sent” (List został wysłany) koncentruje się na fakcie wysyłki listu bez wskazywania nadawcy. Tego rodzaju formę często spotykamy w tekstach formalnych i naukowych oraz wtedy, gdy chcemy uwypuklić samo działanie lub jego efekt zamiast osoby odpowiedzialnej za jego wykonanie.
Dlaczego strona bierna jest przydatna?
Strona bierna odgrywa istotną rolę w komunikacji, zarówno pisemnej, jak i ustnej. Przydaje się szczególnie wtedy, gdy chcemy nadać naszej wypowiedzi formalny charakter, co jest niezbędne w tekstach akademickich oraz oficjalnych dokumentach. Dzięki niej możemy skupić się na skutkach działań, a nie na osobach je wykonujących. To sprzyja obiektywnemu przekazywaniu informacji, co ma ogromne znaczenie w raportach naukowych czy analizach.
W dziedzinie polityki i administracji publicznej strona bierna umożliwia unikanie bezpośredniego przypisywania odpowiedzialności za konkretne działania. Na przykład wyrażenie „Decyzja została podjęta” zamiast „Podjęliśmy decyzję” brzmi bardziej neutralnie.
Dodatkowo, kiedy tożsamość osoby wykonującej czynność nie jest znana lub nieistotna dla odbiorcy, użycie strony biernej okazuje się niezwykle przydatne. Pozwala to skupić uwagę na wynikach działań i ich konsekwencjach. Jest to również efektywne narzędzie do lepszego organizowania informacji oraz unikania monotonii strukturalnej zdań.
Jak tworzymy zdania w passive voice?
Tworzenie zdań w stronie biernej polega na zamianie miejscami podmiotu i dopełnienia. Rozpoczynamy od użycia odpowiedniej formy czasownika „to be”, a następnie dodajemy trzecią formę czasownika, czyli past participle. Przykładowo, zdanie twierdzące: „The letter is written by John” (List jest napisany przez Johna) pokazuje, że „the letter” pełni rolę podmiotu, „is” to forma „to be”, a „written” to trzecia forma czasownika. Forma „to be” zmienia się w zależności od czasu gramatycznego:
- w Present Simple używamy „is/are”,
- w Past Simple – „was/were”.
W przypadku zdań przeczących wystarczy dodać „not” po czasowniku „to be”, jak w zdaniu: „The book was not read”. W pytaniach zmieniamy szyk wyrazów: „Is the homework done?” Kluczowe jest stosowanie precyzyjnych form gramatycznych i właściwych konstrukcji językowych.
Dzięki temu można tworzyć klarowne i poprawne struktury zdań biernych.
Budowa strony biernej: czasownik to be + III forma czasownika
Tworzenie strony biernej w języku angielskim opiera się na dwóch kluczowych elementach: czasowniku „to be” oraz trzeciej formie czasownika, czyli past participle. Forma „to be” zmienia się w zależności od używanego czasu. Na przykład, w czasie Present Simple stosujemy „is” lub „are”, a w Present Continuous – „is being” lub „are being”. Przykładowe zdanie w Present Continuous brzmi: „A new school is being built.” W tym przypadku, „is being” to część orzeczenia, a „built” to trzecia forma.
Zrozumienie różnic między stroną aktywną a bierną jest kluczowe dla pełnego opanowania języka. Strona bierna pozwala skupić się na samej czynności i jej odbiorcy, zamiast na wykonawcy. Jest szczególnie pomocna, gdy wykonawca nie jest znany lub jego rola jest mniej istotna w kontekście wypowiedzi. Dodatkowo dodaje formalnego tonu tekstom naukowym oraz urzędowym.
Strona bierna umożliwia łatwe przekształcanie zdań z trybu aktywnego na pasywny, co jest cennym narzędziem podczas nauki gramatyki i eksploracji różnych aspektów języka angielskiego.
Alternatywne konstrukcje: 'have something done’, 'get something done’
Konstrukcje „have something done” oraz „get something done” w języku angielskim używane są, gdy powierzamy komuś wykonanie zadania. W obu przypadkach podmiot nie jest wykonawcą, lecz ktoś inny zajmuje się realizacją.
„Have something done” uchodzi za bardziej formalne i znajduje zastosowanie głównie w tekstach pisemnych lub oficjalnych wypowiedziach. Jej struktura to: Have + Object + Past Participle. Przykładowo: „I had my hair cut” (Obciąłem włosy – zleciłem to komuś).
Z kolei „get something done” jest mniej formalne i często pojawia się w codziennej mowie. Budowa tej konstrukcji to: Get + Object + Past Participle. Przykład zdania: „I need to get my car fixed” (Muszę naprawić swój samochód – zlecę to komuś).
Obie te formy pozwalają nam wskazać, że dana czynność została przeprowadzona przez kogoś innego niż osoba mówiąca. Są one przydatne, gdy chcemy skupić się na wyniku działania bez konieczności wskazywania wykonawcy pracy.
Przykłady zdań twierdzących, przeczących i pytań
Zdania w stronie biernej mogą przybierać formę twierdzeń, przeczeń lub pytań. Przedstawiamy różnorodne przykłady tej konstrukcji.
- twierdzenie: „The house was built by John” (Dom został zbudowany przez Johna), takie zdanie przekazuje informację o wykonanej czynności oraz jej odbiorcy,
- przeczenie: „The letter was not sent by Anna” (List nie został wysłany przez Annę), przeczenia w stronie biernej wskazują na brak wykonania danej czynności,
- pytanie: „Was the car repaired by the mechanic?” (Czy samochód został naprawiony przez mechanika?), pytania często zaczynają się od czasownika posiłkowego, co ułatwia uzyskanie informacji o działaniu.
Te przykłady pokazują praktyczne zastosowanie strony biernej i pomagają lepiej zrozumieć tę strukturę gramatyczną.
Kiedy stosujemy passive voice?
Stronę bierną wykorzystujemy, gdy nie znamy lub nie ma znaczenia, kto wykonał daną czynność. Jest to szczególnie przydatne w sytuacjach, kiedy wykonawca jest nieistotny bądź nieznany.
- przykładowo: „Drzwi zostały zamknięte,”
- w tekstach formalnych i naukowych strona bierna pozwala skupić się na rezultatach działań oraz zachować obiektywizm przekazu,
- kluczowe są tutaj efekty czynności, a nie ich autorzy.
Na przykład w raporcie badawczym możemy napisać: „Badanie zostało przeprowadzone.” Taki zapis akcentuje samo badanie zamiast osoby je wykonującej.
Strona bierna przydaje się także wtedy, gdy istotne jest podkreślenie odbiorcy działania. Jeśli zależy nam na zwróceniu uwagi na osobę lub rzecz dotkniętą przez działanie, wybór strony biernej jest doskonałym rozwiązaniem.
- na przykład: „Pacjent został zbadany przez lekarza,”
- gdzie pacjent staje się centralnym punktem zdania,
- stosowanie strony biernej znajduje swoje uzasadnienie w kontekstach oficjalnych oraz tam, gdzie liczą się przede wszystkim efekty działań i osoby nimi dotknięte.
Gdy wykonawca czynności jest nieznany lub nieistotny
Strona bierna jest stosowana, kiedy nie znamy lub nie chcemy ujawniać, kto wykonał daną czynność. Jest szczególnie użyteczna, gdy bardziej liczy się rezultat niż osoba, która coś wykonała. Przykładem może być zdanie „Dokumenty zostały podpisane”, w którym brak informacji o tym, kto dokonał podpisu. Takie podejście bywa istotne w zależności od kontekstu.
W tekstach formalnych i akademickich często koncentrujemy się na wynikach działań zamiast na ich twórcach. W takich sytuacjach strona bierna umożliwia przekazanie treści bez wskazywania wykonawcy, co czyni ją wartościowym elementem języka.
W tekstach formalnych i akademickich
Strona bierna często gości w tekstach formalnych oraz akademickich. Pozwala ona skupić się na rezultatach badań lub doświadczeń, zamiast koncentrować się na osobie wykonującej daną czynność. To podejście nadaje tekstowi większą obiektywność, co jest niezwykle ważne w tego typu dokumentach.
Przykładowo, używa się zwrotów takich jak:
- „zaobserwowano, że…”,
- „wyniki zostały przeanalizowane…”.
Takie sformułowania uwypuklają znaczenie odkryć naukowych i analiz bez podkreślania roli autora. Ponadto, strona bierna pozwala skoncentrować uwagę na przedmiocie badania, co ma istotne znaczenie dla czytelników poszukujących szczegółowych informacji.
Podkreślenie odbiorcy działania
W stronie biernej kluczowe jest uwydatnienie, kto doświadcza działania, zwłaszcza gdy chcemy zaakcentować rezultaty czynności. Skupiamy się na tym, co zostało dokonane, zamiast na osobie wykonawcy. Przykładowo, zdanie „Wyniki zostały opublikowane” koncentruje się na samych wynikach jako odbiorcach działania, nie ujawniając tożsamości osoby publikującej. Tego typu konstrukcja zdań jest często stosowana tam, gdzie ważniejsze są konsekwencje niż ich sprawcy. Strona bierna znajduje zatem zastosowanie w raportach naukowych czy artykułach prasowych, gdzie najistotniejsze są informacje dla czytelnika.
Różnica pomiędzy active voice a passive voice
Różnica między stroną czynną a bierną polega na tym, jak w zdaniu funkcjonują podmiot i dopełnienie. W konstrukcji czynnej to podmiot wykonuje działanie, na przykład „Jan pisze list”. W tym przypadku „Jan” jest osobą aktywną. Natomiast w stronie biernej podmiot odbiera działanie, a dopełnienie staje się kluczowe, jak w zdaniu „List jest napisany przez Jana”. Używamy tutaj czasownika „być” oraz trzeciej formy czasownika głównego.
Strona bierna umożliwia skupienie uwagi na samej czynności lub jej odbiorcy, pomijając wykonawcę. Jest to szczególnie użyteczne, gdy osoba wykonująca działania jest nieznana lub mniej ważna dla kontekstu. Co więcej, w tekstach formalnych i naukowych preferuje się stronę bierną ze względu na jej obiektywność i neutralny charakter.
Wybierając między stroną czynną a bierną, wpływamy na przejrzystość przekazu oraz styl wyrażania się. Dzięki temu możemy lepiej dopasować treść do oczekiwań odbiorców i specyfiki kontekstu językowego.
Zmiana podmiotu i dopełnienia
Zamiana ról podmiotu i dopełnienia odgrywa kluczową rolę w konstrukcji strony biernej. W stronie czynnej podmiot jest odpowiedzialny za wykonanie działania. Natomiast w stronie biernej to dopełnienie przejmuje funkcję podmiotu zdania. Przykładowo, w zdaniu czynnym „The chef cooked the meal” (Szef kuchni ugotował posiłek), „the chef” jest podmiotem, a „the meal” – dopełnieniem. W formie biernej przekształcamy to na: „The meal was cooked by the chef” (Posiłek został ugotowany przez szefa kuchni), gdzie teraz „the meal” pełni funkcję podmiotu.
Taka zmiana pozwala skoncentrować się na samym działaniu lub jego odbiorcy, co okazuje się szczególnie użyteczne, gdy osoba wykonująca czynność pozostaje nieznana lub ma drugorzędne znaczenie. Dzięki temu można lepiej kontrolować sposób budowania wypowiedzi i dostosowywać ją zgodnie z potrzebami komunikacji, zwłaszcza w tekstach o formalnym czy akademickim charakterze. Zrozumienie tej zamiany ułatwia tworzenie poprawnych zdań zarówno w aktywnej, jak i biernej formie języka angielskiego.
Użycie „by” do wskazania wykonawcy
W języku angielskim, w konstrukcjach strony biernej, przyimek „by” służy do wskazania wykonawcy danej czynności. Jest to szczególnie użyteczne, gdy podmiot nie jest aktywnym uczestnikiem, a raczej odbiorcą działania. Na przykład: „The book was written by the author” (Książka została napisana przez autora). W tym przypadku „by” precyzuje, że osobą odpowiedzialną za napisanie książki jest autor. Taki sposób formułowania zdań pomaga wyraźnie określić źródło działania w kontekście gramatycznym strony biernej. Dzięki temu można skutecznie utrzymać logiczną strukturę i przejrzystość wypowiedzi w języku angielskim.
Strona bierna w czasach teraźniejszych
W języku angielskim, aby wyrazić stronę bierną w czasach teraźniejszych, używamy odpowiednich form czasownika „to be” oraz trzeciej formy czasownika głównego.
- w przypadku czasu Present Simple stosujemy schemat: podmiot + is/are + III forma czasownika,
- na przykład: „The letter is written” (List jest pisany),
- w czasie Present Continuous konstrukcja przyjmuje postać: podmiot + is/are being + III forma czasownika,
- jak w zdaniu: „The letter is being written” (List jest właśnie pisany).
Takie struktury pozwalają skupić się na odbiorcy działania lub gdy osoba wykonująca czynność nie jest istotna.
Czas Present Simple
Aby skonstruować zdanie w stronie biernej w czasie Present Simple, używamy:
- czasownika „to be” w formie „is” lub „are”,
- trzeciej formy czasownika.
- To kluczowa zasada gramatyczna dla tego czasu.
Na przykład: „The letters are delivered” oznacza, że listy są dostarczane.
Strona bierna w tym czasie opisuje:
- czynności rutynowe,
- fakty,
- stałe sytuacje.
Skupia się na odbiorcy działania zamiast na wykonawcy. Istotne jest prawidłowe zastosowanie form czasownika „to be”, co umożliwia bezosobowe przedstawienie czynności wykonywanej przez kogoś innego.
Czas Present Continuous
Czas Present Continuous w stronie biernej pozwala opisywać działania wykonywane w danym momencie. Wymaga użycia odpowiedniej formy czasownika „to be” oraz trzeciej formy czasownika głównego. Na przykład, zdanie „The house is being painted” wskazuje, że dom jest obecnie malowany. Taka struktura umożliwia skupienie się na samym procesie, a nie na osobie, która go wykonuje.
Strona bierna w Present Continuous kładzie nacisk na trwające działanie i jest często stosowana, gdy wykonawca nie jest ważny lub znany. Dzięki temu można przedstawić aktualne czynności w sposób klarowny i zrozumiały dla odbiorców.
Strona bierna w czasach przeszłych
W języku angielskim, aby stworzyć stronę bierną w czasach przeszłych, korzystamy z odpowiednich form „to be” oraz trzeciej formy czasownika głównego.
- w Past Simple wygląda to tak: podmiot + „was/were” + III forma czasownika,
- przykład: „The letter was sent” (list został wysłany).
W przypadku czasu Past Continuous używamy konstrukcji uwzględniającej formę ciągłą:
- podmiot + „was/were being” + III forma czasownika,
- na przykład można powiedzieć: „The letter was being sent” (list był wysyłany).
Strona bierna jest szczególnie przydatna, gdy wykonawca czynności pozostaje nieznany lub nie jest istotny, albo gdy chcemy skupić się na samej czynności bądź jej odbiorcy.
Kiedy mówimy o Past Simple w stronie biernej, mamy na myśli zakończone działania z przeszłości. Natomiast Past Continuous opisuje czynności, które trwały w określonym momencie w przeszłości.
Czas Past Simple
Czas Past Simple w stronie biernej tworzy się, łącząc czasowniki „was” lub „were” z trzecią formą czasownika. W takich konstrukcjach podmiot nie wykonuje czynności, ale jest jej odbiorcą. Na przykład zdanie „The book was read by the student” wskazuje, że książka została przeczytana przez ucznia. Taka forma pozwala skupić się na samym działaniu lub jego rezultacie, co jest niezwykle pomocne w opisach dotyczących przeszłości. Czas ten doskonale sprawdza się w narracjach historycznych i raportach, gdzie istotna jest chronologia wydarzeń oraz ich wpływ na dalszy rozwój sytuacji.
Czas Past Continuous
Czas Past Continuous w stronie biernej służy do opisywania zdarzeń, które miały miejsce w określonym momencie przeszłości i były w toku. Konstrukcja ta wykorzystuje wyrażenia „was being” lub „were being” w połączeniu z trzecim czasem czasownika. Na przykład: „The project was being completed” wskazuje, że projekt był kończony podczas jakiegoś procesu. Czasownik „to be” przyjmuje formę przeszłą, co umożliwia przedstawienie czynności niedokonanej, która trwała przez pewien okres w przeszłości. Taka forma strony biernej jest użyteczna, gdy chcemy podkreślić odbiorcę działania lub gdy osoba wykonująca czynność nie jest istotna.
Strona bierna w czasach Perfect
W czasach Perfect w stronie biernej niezbędne jest użycie odpowiednich form czasownika „to be” oraz trzeciej formy czasownika głównego.
- w Present Perfect stosujemy „has been” lub „have been” wraz z past participle,
- przykładowo: „The report has been completed” (Raport został ukończony),
- taka konstrukcja pokazuje, że działanie zostało zakończone w przeszłości i ma wpływ na obecny stan rzeczy.
Natomiast w Future Perfect strona bierna wymaga struktury „will have been” oraz III formy czasownika.
- to pozwala podkreślić zakończenie czynności przed określonym momentem w przyszłości,
- na przykład: „The project will have been finished by next month” (Projekt zostanie ukończony do przyszłego miesiąca) obrazuje planowane zakończenie pracy,
- kluczowe jest prawidłowe dopasowanie formy „to be” oraz trzeciej formy czasownika do czasu gramatycznego, co umożliwia skuteczne uwydatnienie odbiorcy działania bez konieczności wskazywania jego wykonawcy.
Czas Present Perfect
W czasie Present Perfect w stronie biernej stosujemy konstrukcje ’has been’ lub ’have been’ wraz z trzecią formą czasownika. Dzięki temu zaznaczamy, że czynność została ukończona, a jej skutki są aktualnie widoczne. Przykładowo: „The letter has been sent” (List został wysłany).
Charakterystyczne dla tego czasu jest akcentowanie rezultatu, zamiast osoby wykonującej działanie. Jest to użyteczne, gdy wykonawca nie ma znaczenia lub pozostaje nieznany. Takie struktury często pojawiają się w tekstach formalnych i zawodowych.
Aby poprawnie stworzyć zdanie w czasie Present Perfect w stronie biernej:
- należy odpowiednio wybrać formę ’has’ dla liczby pojedynczej,
- ’have’ dla liczby mnogiej przed słowem ’been’,
- następnie dodajemy trzecią formę czasownika głównego,
- co pozwala na pełne opisanie zakończonego działania.
Czas Future Perfect
W czasie Future Perfect w stronie biernej zdanie konstruujemy za pomocą „will have been” oraz trzeciej formy czasownika. Stosujemy ten czas, gdy chcemy podkreślić zakończenie jakiegoś działania w przyszłości, nie ujawniając jednocześnie jego wykonawcy. Przykładowo: „The report will have been written by the end of the month” (Raport zostanie napisany do końca miesiąca). Tego typu konstrukcja jest powszechnie wykorzystywana w tekstach formalnych i akademickich, gdzie istotny jest efekt działania, a nie osoba je realizująca.
Strona bierna w języku angielskim – konstrukcje bezosobowe
Konstrukcje bezosobowe w stronie biernej stosuje się, gdy nie jest istotne lub znane, kto coś robi. Są one częste w języku formalnym i akademickim. Przykładowo, zwroty takie jak „Mówi się, że…” czy „Uważa się, że…” pomagają skupić uwagę na czynności zamiast na jej sprawcy. To szczególnie cenne w raportach naukowych, artykułach prasowych oraz wypowiedziach publicznych, gdzie istotniejsze jest podkreślenie faktu niż ujawnienie tożsamości osoby wykonującej dane działanie.
Przykłady konstrukcji bezosobowych
W konstrukcjach bezosobowych w stronie biernej korzysta się wtedy, gdy wykonawca czynności jest nieznany lub nieistotny. Przykładowo: „Uważa się, że…” albo „Mówi się, że…”. Tego rodzaju struktury są często obecne w tekstach formalnych i naukowych, gdzie priorytetem jest przekazanie informacji, a nie wskazanie autora. Inne przykłady obejmują zwroty takie jak „Zgłasza się, że…” czy też „Myśli się, że…”.
Strona bierna – ćwiczenia
Ćwiczenia związane ze stroną bierną w języku angielskim są niezbędne, by ją dobrze zrozumieć i opanować. Umożliwiają one praktyczne zastosowanie teorii, co jest konieczne do skutecznego korzystania z tej formy w różnych kontekstach.
Zazwyczaj polegają na przekształcaniu zdań czynnych na bierne, co pozwala lepiej pojąć ich strukturę. Dzięki temu można nauczyć się, kiedy warto używać strony biernej. Praktyka może również obejmować tworzenie krótkich tekstów lub dialogów z wykorzystaniem strony biernej. Pomaga to w przyswajaniu tej konstrukcji zarówno w codziennych rozmowach, jak i formalnych pismach. Regularne ćwiczenie wzmacnia pewność siebie uczniów oraz poprawia ich umiejętności językowe.
Osoby przygotowujące się do egzaminu ósmoklasisty powinny szczególnie skupić się na tych zadaniach. Egzamin często zawiera pytania wymagające znajomości strony biernej. Praktyczna nauka pozwala nie tylko utrwalić zasady gramatyczne, lecz także rozwija intuicję językową niezbędną do szybkiego i poprawnego reagowania podczas egzaminu oraz innych sytuacji komunikacyjnych w języku angielskim.
Ćwiczenia gramatyczne i praktyczne zastosowanie
Ćwiczenia dotyczące strony biernej w języku angielskim są niezbędne do jej efektywnego opanowania. Obejmują one przekształcanie zdań z formy aktywnej na bierną, co pomaga uchwycić zmiany w strukturze zdania. Na przykład, konstruowanie wypowiedzi w różnych czasach, takich jak Present Simple czy Past Continuous, pozwala praktycznie zastosować te umiejętności. Dzięki takim zadaniom wiedza się utrwala, a pewność siebie podczas używania strony biernej wzrasta.
Znajomość strony biernej jest użyteczna nie tylko teoretycznie, ale także praktycznie przy nauce angielskiego. Poznanie tej konstrukcji ułatwia czytanie formalnych i akademickich tekstów, gdzie często występuje. Regularne ćwiczenia pomagają lepiej przygotować się do sytuacji wymagających zastosowania strony biernej.
Aby biegle posługiwać się stroną bierną, warto angażować się w różnorodne zadania — od prostych transformacji po bardziej skomplikowane wyzwania wymagające użycia różnych czasów i form czasowników. Dzięki temu można zgłębić subtelne różnice i właściwie stosować tę konstrukcję w praktyce językowej.
Przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty
Przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty z angielskiego to zadanie, które wymaga różnorodnych ćwiczeń, zwłaszcza dotyczących strony biernej. To istotny aspekt gramatyki, który uczniowie powinni opanować. Warto skupić się na:
- zamianie zdań z formy czynnej na bierną,
- rozwiązywaniu praktycznych zadań,
- regularnych ćwiczeniach, które umożliwiają lepsze przyswojenie zasad konstruowania zdań w stronie biernej i ich zastosowanie podczas egzaminu.
Uczniowie mają do dyspozycji materiały edukacyjne, takie jak arkusze egzaminacyjne i informatory, które pomogą im efektywnie przygotować się do testu.